Codzienna wymiana informacji jest podstawą funkcjonowania społeczeństwa, od najmniejszych grup społecznych po całe państwa i społeczność światową. W każdej chwili przekazujemy sobie różne dane – suche fakty, opinie i poglądy, aż wreszcie wspomnienia i uczucia. Bez komunikacji nie można byłoby stworzyć żadnych struktur społecznych, nie mówiąc o postępie technologicznym. Komunikacja interpersonalna więc jest jednym z najważniejszych elementów życia ludzi, który pozwala nam współpracować, osiągać różne cele, ale też rywalizować.
Czym jest komunikacja interpersonalna?
Pojęciem tym określamy proces podstawowej wymiany informacji, idei, poglądów i myśli. Następuje on między pojedynczymi jednostkami, grupami, a także całym instytucjami. Zazwyczaj mówiąc o komunikacji interpersonalnej, myślimy o rozmowie face-to-face, jednak zagadnienie to jest znacznie szersze.
Komunikacja może odbywać się za pomocą różnych środków, czyli może być bezpośrednia, teleinformatyczna, jak i korespondencyjna, a także na poziomie różnych kanałów, np. słuchowym, wzrokowym, dotykowym. Można również wyróżnić dźwiękowy i smakowy. W komunikowaniu bezpośrednim naukowcy często mówią o trzech kanałach – wizualnym, wokalnym i werbalnym, z czego dwa pierwsze należą do tzw. komunikacji niewerbalnej, stanowiącej według różnych wyliczeń dużo ponad połowę komunikatu (około 70%).
Elementy komunikacji
Integralnym elementem jest akt komunikacyjny, czyli całościowa czynność, polegająca na przekazaniu komunikatu odbiorcy przez nadawcę. Na akt komunikacyjny składają się takie komponenty, jak:
- kontekst – psychologiczny (warunkowane osobowością nadawcy), relacji (jego odczuć względem adresata), sytuacyjny (uzależniony od miejsca i sytuacji), środowiskowy (szersze pojęcie względem miejsca i czasu, a także charakterystycznych zjawisk z nich wynikających – np. latem w czasie deszczu o poranku), kulturowy (uwarunkowany pochodzeniem uczestników);
- uczestnicy – nadawca i adresat;
- komunikat – treść, którą przekazujemy;
- kanały;
- szumy – wszelkie zakłócenia, środowiskowe, jak i celowe (hałas, celowo źle użyty termin etc.).
Ważnym elementem jest również ustosunkowanie się odbiorcy na odebrany komunikat – reakcja.
Komunikacja interpersonalna jest szerokim zagadnieniem, wartym zgłębienia. Istnieje wiele zasad i reguł, które pozwalają usprawnić komunikowanie między ludźmi, dzięki którym łatwiej jest przekazać informacje z poszanowaniem dla drugiej strony.
