Społeczność LGBTQAIP+, jako grupa narażona na stres mniejszościowy, oraz ostracyzm społeczny zmaga się o wiele częściej z chorobami i dolegliwościami wynikającymi z długotrwałego stresu. Oprócz obniżenia samopoczucia i samooceny, są to między innymi tendencje do nadużywania alkoholu i substancji psychoaktywnych, zaburzenia lękowe, stany depresyjne, oraz zaburzeń nawyków, czy tendencji hiperseksualnych.
Kilka słów odnośnie różnicy pomiędzy hiperseksualnością, a seksoholizmem
Hiperseksualność nazywana jest inaczej uzależnieniem od seksu albo nadmiernym popędem seksualnym. Stosunek seksualny dla osoby hiperseksualnej jest pozbawiony większej wartości, jego głównym celem jest zaspokojenie potrzeb seksualnych, a co za tym idzie, interakcje te pozbawione są uczuć i bliskości emocjonalnej. Dodatkowo, brak zaspokojenia seksualnego prowadzi do rosnącej frustracji, ograniczając funkcjonowanie w pozostałych sferach społecznych. Podsumowywując, hiperseksualność – jest to zaburzenie podejścia do potrzeb oraz aktywności seksualnej.
Warto podkreślić, że jedyną formą rozładowania ładunku emocjonalnego dla osoby z tym zaburzeniem jest faktyczny stosunek, nie tak, jak w przypadku seksoholizmu. Dla seksoholika wystarczającym sposobem na zredukowanie stresu może być flirtowanie, oglądanie pornografii, czy masturbacja. Sfera seksualna natomiast, tak jak w przypadku hiperseksualności dominuje pozostałe dziedziny życia.
Do diagnozy, tak jak w przypadku większości zaburzeń behawioralnych, objawy powinny utrzymywać się przez co najmniej pół roku. Nie warto ich jednak mylić z wysokim libido, na które mogą wpływać przyjmowane leki, gospodarka hormonalna, czy okres dojrzewania. Hiperseksualność może też współwystępować w chorobie Alzheimera, autyzmie, zespole Aspergera, encefalopatiach (uszkodzeniach mózgu), czy hiperandrogenizmie (nadmiarze hormonów płciowych).
Stres mniejszościowy, a występowanie zaburzeń behawioralnych
Głównym argumentem związanym z zwiększoną diagnozowalnością zaburzeń behawioralnych wśród przedstawicieli społeczeństwa LGBTQAIP+, jest stres mniejszościowy, oraz przejawy homofobii, a co za tym idzie przemoc fizyczna i psychiczna. Wśród osób heteronormatywnych zależność przemocy, względem współwystępowania zaburzeń też jest obserwowalna. Nie zmienia to jednak faktu, że osoby należące do mniejszości seksualnej tej przemocy doświadczają częściej, jest też ona bardziej ciągła – tak jak w przypadku mniejszości etnicznych. Stygmatyzacja, zwłaszcza w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości, oraz lęk przed odrzuceniem ze względu na orientację sprawiają, że osoby te żyją w ciągłym stresie. To właśnie stres jest głównym czynnikiem wpływającym na występowanie chorób i zaburzeń o podłożu psychicznym.
Hiperseksualność w społeczności LGBTQAIP+
Badania naukowców z 2018 roku wykazały, że współczynnik HBI (ang. Hypersexual Behavior Inventory – Inwentarz Zachowań Hiperseksualnych), czyli prawdopodobieństwo wystąpienia objawów hiperseksualności jest najmniejsza wśród heteroseksualnych kobiet, dwukrotnie wyższa w przypadku heteroseksualnych mężczyzn i homoseksualnych kobiet, oraz trzykrotnie większa u mężczyzn homoseksualnych (w odniesieniu do heteroseksualnych) (Bőthe, Bartók, Tóth-Király, Reid, Griths, Demetrovics, Oros, 2018). Bazowały one na trzech zmiennych:
- coping (ang. radzenie sobie) w odniesieniu do sytuacji stresujących;
- control (ang. kontrolowanie), jako panowanie nad pociągiem seksualnym, oraz zdolność do samoregulacji fantazji seksualnych;
- consequences (ang. konsekwencje), jako wpływ pociągu seksualnego, oraz brak rozładowania napięcia seksualnego na sfery życiowe.
Pomimo podobnej tendencji do zachowań hiperseksualnych, heteroseksualni mężczyźni osiągali wyższe wyniki względem czynnika consequences (co świadczy o większym wpływie na sfery życiowe), a homoseksualne kobiety w skali control (czyli mniejszej kontroli zachowań seksualnych).
Warto podkreślić, że badania te obrazują tendencję do zaburzeń hiperseksualnych, które są przypadłością charakterystyczną dla grupy mniejszościowej, jaką jest społeczność LGBTQAIP+. Podobne skłonności możemy zaobserwować w innych grupach społecznych, przykładowo kobiety sukcesu o wiele częściej borykają się z problemem alkoholowym. Wiąże się to z ogólną akceptacją danego zjawiska w społeczeństwie, oraz dostępnością do czynnika, od którego osoba jest uzależniona. Nie zmienia to jednak faktu, iż problemów obydwu społeczności nie można bagatelizować, a należy przeciwdziałać, poszerzając społeczną, oraz namawiając do konsultacji z odpowiednimi specjalistami.
Kluczowym czynnikiem do zmniejszenia frekwencji zachowań hiperseksualnych wśród tęczowej społeczności jest akceptacja społeczna. Badania pokazują, że wraz ze zwiększoną tolerancją w danych krajach, coraz mniej osób LGBT+ zmaga się z problemami z zaburzeniami behawioralnymi, w tym hiperseksualności, czy seksoholizmu.
Bartłomiej Pisarski z Centrum Terapii HAAK
Bartók, R., Bőthe, B., Demetrovics, Z., Griiths, M. D., Orosz, G., Reid, Rory C., Tóth-Király, I. (2018). Hypersexuality, Gender, and Sexual Orientation: A Large-Scale Psychometric Survey Study. Archives of Sexual Behavior. https://www.researchgate.net/publication/324482474.
Grabowski, B., Iniewicz, G., Mijas, M. (2012). Wprowadzenie do Psychologii LGB. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
