U osób, które nagle zaprzestały spożywania alkoholu lub drastycznie ograniczyły jego ilość, może wystąpić wiele objawów towarzyszących tzw. zespołowi abstynencyjnemu. Jednym z nich jest padaczka alkoholowa, którą najczęściej można rozpoznać po niekontrolowanych ruchach kończyn górnych i dolnych, nadpobudliwości oraz przyspieszonej akcji serca. W jaki sposób objawia się ta choroba mózgu wywołana uzależnieniem od napojów wysokoprocentowych i jak można leczyć padaczkę alkoholową?
Spis treści
Czym tak naprawdę jest padaczka alkoholowa?
Jest to schorzenie określane mianem drgawkowych napadów abstynencyjnych, które jest wynikiem przejściowych zaburzeń czynności mózgu, polegających na samorzutnych, nadmiernych i gwałtownych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach układu nerwowego. Zdaniem specjalistów padaczka alkoholowa może występować nawet u około dwudziestu procent osób zmagających się z zaawansowaną chorobą alkoholową. Epilepsja u tego typu pacjentów nie jest trwała, ponieważ napady i towarzyszące im objawy zwykle ustępują w ciągu kilku dni od rozpoczęcia trzeźwości. Choroba ta staje się utrwalona jedynie w niektórych przypadkach, kiedy dojdzie do urazu czaszkowo-mózgowego.
Padaczka alkoholowa – przyczyny
- organiczne uszkodzenia mózgu wywołane długotrwałym nadużywaniem napojów wysokoprocentowych,
- zaburzenia funkcji kanałów wapniowych,
- zaburzenia elektrolitowe,
- nadmierne nawodnienie mózgu,
- nieprawidłowe funkcjonowanie neurotransmiterów.
Padaczka alkoholowa – objawy
Jak już wyżej zauważono, w przebiegu tej choroby pojawiają się nagłe napady drgawkowe. Zwykle są to napady pierwotne uogólnione, nazywane niekiedy także dużymi napadami padaczkowymi. Oczywiście nie jest to jedyny symptom padaczki alkoholowej, po którym można ją rozpoznać. Pozostałe jej objawy to:
- utrata świadomości,
- napięcie twarzy,
- piana w jamie ustnej,
- spadek temperatury ciała,
- skurcze mięśni kończyn dolnych i górnych,
- rozszerzone źrenice,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- przyspieszenie akcji serca.
Ponadto u pacjenta może wystąpić biegunka, nudności oraz wzmożona potliwość całego ciała. Podczas trwania padaczki alkoholowej bardzo często można też zaobserwować nadpobudliwość lub lękliwość, a także zaburzenia snu. Większość objawów może utrzymywać się od kilku do kilkunastu dni. Pierwszy atak padaczkowy może pojawić się nawet po kilku godzinach od momentu odstawienia napojów alkoholowych.
Padaczka alkoholowa – kiedy pierwsze objawy?
Napady drgawkowe są jednym z symptomów zespołu abstynencyjnego, który stanowi zespół zaburzeń o charakterze somatyczno-psychicznym. Jego główną przyczyną jest odstawienie lub ograniczenie spożycia alkoholu, które prowadzi do nagłego spadku etanolu we krwi. Kiedy drgawki ustają, wówczas chory stopniowo odzyskuje przytomność i zwykle zasypia. Ataki drgawek powracają, kiedy pacjent znów zaczyna pić.
W przeciwieństwie do epilepsji wywołanej czynnikami neurologicznymi w padaczce alkoholowej nie występuje tzw. stan przed padaczkowy. Warto też dodać, że ryzyko rozwoju objawów towarzyszących drgawkowym napadom abstynencyjnym jest trzykrotnie wyższe u osób uzależnionych od alkoholu niż u jednostek, które go nie nadużywają.
Padaczka alkoholowa – pierwsza pomoc przy ataku
Wiele osób zastanawia się, jak można pomóc alkoholikowi w trakcie ataku padaczki alkoholowej. Przede wszystkim każdy, kto zmaga się z alkoholizmem, musi mieć świadomość pojawienia się nagłych drgawek oraz wielu innych objawów po odstawieniu napojów wysokoprocentowych. W takim okresie osoba chora nie powinna przebywać sama, aby ktoś mógł jej udzielić pierwszej pomocy w razie potrzeby.
Na czym dokładnie powinna polegać pierwsza pomoc? Na pewno pacjentowi należy zapewnić bezpieczeństwo, a więc dokładnie zabezpieczyć miejsce, w którym doszło do napadu drgawek. Następnie warto zwrócić uwagę na ochronę takiej osoby przed niebezpiecznymi dla zdrowia i życia urazami. W tym celu najlepiej objąć głowę pacjenta, ale nie wolno unosić jej do góry. Odradza się także podkładanie pod nią innych rzeczy. Kiedy drgawki zaczną ustawać, co ma miejsce zwykle po dwóch-trzech minutach, wówczas należy ułożyć osobę chorą w pozycji bocznej ustalonej, która da nam pewność, że nie dojdzie do zachłyśnięcia czy zakrztuszenia się. Należy też pamiętać o okryciu pacjenta oraz wezwaniu pogotowia ratunkowego. W tym czasie nie wolno podawać pacjentowi nic do picia oraz jedzenia. Po pierwszym napadzie pacjent powinien zostać badaniu neurologicznemu, które pozwoli na ocenę jego komórek nerwowych.
Padaczka alkoholowa – zasady postępowania
- nie pozwalamy choremu upaść na plecy, aby nie doznał obrażeń,
- zabezpieczamy głowę pacjenta,
- nie wkładamy żadnych rzeczy do ust,
- oddalamy przedmioty, o które chory mógłby się zranić,
- nie krępujemy drgających kończyn,
- układamy w pozycji bocznej ustalonej,
- nie powstrzymujemy drgawek siłą.
Jak leczyć padaczkę alkoholową?
Chcąc rozpocząć skuteczne leczenie tej choroby, pacjent powinien przede wszystkim zostać poddany specjalistycznej detoksykacji oraz terapii odwykowej. Odtruwanie polega na oczyszczeniu organizmu z zalegających w nim toksyn i metabolitów alkoholowych wywołanych długotrwałym spożywaniem alkoholu, a także poprawie samopoczucia psychicznego i fizycznego. Po odtruciu pacjent może poddać się psychoterapii odbywającej się w ośrodku uzależnień, której celem jest powrót do zdrowego, trzeźwego życia.
W leczeniu padaczki alkoholowej często stosuje się środki przeciwpadaczkowe i przeciwdrgawkowe, które obniżają aktywność impulsów nerwowych i przywracają właściwą równowagę elektrolitową. W składzie tego typu preparatów można znaleźć takie substancje jak karbamazepina, diazepam, fenytoina czy etosuksymid. Podstawą terapii jest wyeliminowanie przyczyny choroby – w tym przypadku gwarancją wyleczenia jest porzucenie nałogu alkoholowego.
Zastanawiając się, jak leczyć padaczkę alkoholową, warto też pamiętać, że osobie uzależnionej od alkoholu należy zapewnić odpowiednie wsparcie na każdym etapie terapii, przede wszystkim psychologiczne, aby nie powróciła do nałogu. Najważniejsze jest uświadomienie pacjentowi skali problemu oraz zachęcenie go do dobrowolnego poddania się terapii. Nieleczony alkoholizm może wywołać szereg negatywnych skutków zdrowotnych, a nawet prowadzić do śmierci. Warto też w tym miejscu dodać, że zlekceważona padaczka alkoholowa może stanowić wstęp do rozwoju tzw. późnej epilepsji, wywołanej różnego rodzaju urazami mózgu.
Padaczka alkoholowa – czy można jej zapobiec?
Jak już wielokrotnie podkreślaliśmy, schorzenie to jest ściśle związane z uzależnieniem od alkoholu, dlatego jedynym sposobem, aby nie dopuścić do jego wystąpienia, jest nienadużywanie napojów wysokoprocentowych. W sytuacji, kiedy pacjent dostrzeże, że coraz częściej sięga po alkohol i pije go coraz więcej, wówczas powinien jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą zajmującym się terapią osób uzależnionych. Tylko w ten sposób można bowiem skutecznie zapobiec poważnym konsekwencjom wywołanym przez długotrwałe nadużywanie alkoholu.