Objawy uzależnienia od narkotyków – jak rozpoznać, że to już nałóg?

Zażywanie środków odurzających jest zjawiskiem znanym na całym świecie. Niepokojący jest fakt, że narkomania staje się wręcz powszechna, a po substancje psychoaktywne sięgają osoby w coraz młodszym wieku. Z poniższego wpisu dowiesz się, jakie są najczęstsze przyczyny nałogu oraz jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków. Sprawdź, jakie objawy mogą wskazywać na to, że osoba z Twojego otoczenia przyjmuje tego rodzaju używki. Zapraszamy do lektury.

Narkotyki – poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka

Współcześnie o narkomanii nie bez powodu mówi się jako o jednym z najpoważniejszych zagrożeń XXI wieku. Uzależnienie od narkotyków już dawno przestało być wyłącznie problemem osób wywodzących się z tzw. marginesu społecznego. Wraz z pojawieniem się na rynku nowych substancji odurzających, zwiększyło się zainteresowanie środkami uzależniającymi. Co więcej, z roku na rok obserwuje się obniżenie wieku inicjacji narkotykowej. Szacuje się, że po niedozwolone substancje sięgają już dwunastolatkowie, głównie po to, by zaimponować rówieśnikom oraz poradzić sobie z własnymi emocjami. W tym miejscu warto podkreślić, że każde zetknięcie się z narkotykami ma niekorzystny wpływ na organizm człowieka. Niekiedy nawet decyduje o jego dalszym funkcjonowaniu fizycznym oraz społecznym. U młodych osób, które dopiero uczą się wartości i obowiązujących norm, sięgnięcie po substancje odurzające może też zakłócić prawidłowy rozwój emocjonalny. Dłuższe zażywanie tego typu środków prowadzi natomiast do uzależnienia fizycznego oraz psychicznego.

Dlaczego po narkotyki sięgają coraz młodsze osoby?

Do tej pory powstało wiele teorii próbujących wyjaśnić, dlaczego substancje psychoaktywne ekscytują osoby w coraz młodszym wieku. Wiadomo, że im wcześniej człowiek sięgnie po narkotyki, tym większe ryzyko uzależnienia. Do największych spustoszeń na skutek regularnego zażywania środków dochodzi w organizmach i psychikach młodych ludzi. Zdaniem psychologów najbardziej narażone na sięgnięcie po narkotyk są osoby niepewne siebie, niewierzące we własne możliwości, a także te, które nie potrafią poradzić sobie z trudnymi sytuacjami i nie umieją mówić „nie”.

Za główne przyczyny narkomanii uznaje się przede wszystkim:

• chęć zaimponowania rówieśnikom,
• próbę ucieczki od otaczającej rzeczywistości i związanej z nią problemów,
• potrzebę autonomii i podkreślenia własnego „ja”,
• pragnienie pokonania nieśmiałości,
• chęćpoczucia się dorosłym,
• żądzę odkrywania i dostarczania organizmowi coraz to nowszych bodźców,
• brak pomysłów na wypełnienie wolnego czasu.

Oczywiście nie wszystkie młode osoby, które zdecydują się sięgnąć po narkotyk, będą zmagać się z uzależnieniem. Trzeba jednak mieć świadomość, że każdorazowe przyjęcie substancji odurzającej znacznie zwiększa ryzyko wpadnięcia w nałóg.

Jakie wyróżnia się fazy uzależnienia od narkotyków?

Zanim przejdziemy do udzielenia odpowiedzi na pytanie, jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków i jakie są jego najczęstsze symptomy, warto przyjrzeć się bliżej poszczególnym jego fazom. W większości przypadków nałóg rozpoczyna się niewinnie. Pierwszym etapem jest eksperymentowanie, które obejmuje kontakt z substancją niedozwoloną. Niepokojącymi objawami uzależnienia od narkotyków w tej fazie są najczęściej: nadmierna senność lub wesołkowatość, zaczerwienienie oczu oraz nadpobudliwość psychoruchowa.

Pozostałe stadia rozwoju nałogu to:

• faza fascynacji – po okresie eksperymentowania jednostka uczy się odpowiednio dawkować substancję odurzającą. Niekiedy zaczyna też sięgać po nowe specyfiki, łącząc je np. z alkoholem czy lekarstwami. Faza ta charakteryzuje się ogólnym zaniedbaniem oraz zmianą dotychczasowego rytmu życia – osoba uzależniona miewa huśtawki nastrojów, przerzuca odpowiedzialność na innych, a także stopniowo traci kontakt z rodziną;
• faza przymusu brania – tutaj można mówić już o uzależnieniu fizycznym oraz psychicznym. Substancja psychoaktywna staje się potrzebna do życia niemalże tak samo, jak jedzenie oraz picie. Wyraźnie można zauważyć pogorszenie wyglądu i stanu zdrowia osoby uzależnionej, zdarzają się też pierwsze przedawkowania. Do tego mogą dochodzić nielegalne zachowania takie jak kradzieże, prostytucja, handel narkotykami;
• faza zażywania po to, aby zachować sprawność – w tym stadium organizm osoby regularnie sięgającej po środki odurzające jest wyniszczony i osłabiony.Najbardziej charakterystycznymi objawami ostatniej fazy uzależnienia od narkotyków są przywidzenia, niekontrolowane napady agresji, a także stany paranoidalne. Przyjmowanie substancji psychoaktywnej nie przynosi już przyjemności, wręcz przeciwnie, ma za zadanie przede wszystkim zniwelować coraz bardziej dokuczliwy ból fizyczny.

Jakie są podstawowe objawy uzależnienia od narkotyków?

Tak jak każde inne uzależnienie narkomania jest traktowana jako schorzenie charakteryzujące się wieloma cechami. Zgodnie z klasyfikacją przyjętą przez Światową Organizację Zdrowia WHO nałóg zostaje rozpoznany, jeśli w okresie dwunastu miesięcy u danej osoby wystąpią przynajmniej trzy z poniższych objawów:

• zmiana tolerancji wiążąca się z dostarczaniem organizmowi coraz większej dawki środka odurzającego,
• trudności z kontrolowaniem ilości oraz częstotliwości przyjmowania narkotyku,
• nieustanna chęć zażywania substancji niedozwolonej,
• poświęcanie coraz większej ilości czasu na zdobycie substancji psychoaktywnej,
• rezygnacja z dotychczasowych form aktywności zawodowej, publicznej, ruchowej,
• kontynuowanie przyjmowania narkotyku pomimo pogorszenia stanu zdrowia i doświadczania różnych problemów spowodowanych nałogiem.

Narkomania jest chorobą wielopłaszczyznową, która dotyczy zarówno zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Poszukując odpowiedzi na pytanie, jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków, na pewno trzeba pamiętać, że niepokój powinny budzić wszelkie zmiany w zachowaniu danej osoby. Zwykle w początkowej fazie pojawiają się wahania nastroju. Często też obserwuje się odejście od rutynowych nawyków i dotychczasowych aktywności. Wraz z biegiem czasu mogą zacząć pojawiać się bardziej charakterystyczne objawy uzależnienia od narkotyków. Zalicza się do nich przede wszystkim rozszerzone źrenice, zaczerwienienie oczu, spadek wagi oraz nakłucia i siniaki na ciele.

Najpopularniejsze rodzaje używanych środków narkotycznych

Za narkotyki uznaje się substancje psychoaktywne zarówno pochodzenia naturalnego, jak i syntetycznego. Na początku są zażywane głównie w celu osiągnięcia przyjemnych doznań. Z biegiem czasu potrzeba ich przyjmowania jest tak silna, że można mówić o nałogu. Objawy uzależnienia od narkotyków w większości przypadków są takie same. Długotrwałe zażywanie środków niedozwolonych prowadzi do nałogu, który ma wpływ na każdy aspekt życia.

Wyróżnia się następujące rodzaje substancji psychoaktywnych:

• pobudzające – takie jak np. kokaina, amfetamina,
• odurzające – do których należy między innymi marihuana,
• rozładowujące – do tej grupy wpisuje się opium,
• halucynogenne – np. grzybki wpływające na świadomość,
• psychotropowe – wykazujące działanie nasenne, uspokajające i przeciwbólowe.

Jak narkotyki wpływają na zdrowie?

Aby wiedzieć, jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków, należy zdać sobie sprawę, że środki odurzające mają bardzo poważny wpływ na zdrowie oraz ogólną wydajność organizmu. Przy regularnym przyjmowaniu prowadzą nie tylko do rozszerzenia źrenic czy nadmiernej senności. Zmniejszają też apetyt, powodują nieregularną pracę serca oraz silny ból głowy. Ich zażywanie może również zaburzać funkcjonowanie komórek nerwowych oraz przyczyniać się do degeneracji poszczególnych struktur mózgowych (np. odpowiedzialnych za zapamiętywanie). Narządami najbardziej narażonymi na toksyczne działanie środków odurzających są wątroba oraz nerki.

Za dość istotne objawy uzależnienia od narkotyków uznaje się też tzw. zachowania kompulsywne. U narkomana mogą pojawić się różnego rodzaju natręctwa, paranoje, lęki. Nierzadko również spotyka się osoby uzależnione, u których wystąpiła głęboka depresja. Szczególnie niebezpieczne symptomy objawiają się w przypadku przedawkowania. Wówczas może dojść do uszkodzenia naczyń mózgowych czy do niebezpiecznej zapaści sercowo-naczyniowej prowadzącej do zgonu.

Dopalacze – nowe narkotyki, które zabijają!

Zastanawiając się nad tym, jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków i jakie są najważniejsze objawy nałogu, nie można pominąć jeszcze jednej ważnej kwestii. Dotyczy ona coraz popularniejszych dopalaczy, substancji psychoaktywnych o bardzo zróżnicowanym składzie, które również mogą prowadzić do uzależnienia. Z tego względu nie bez powodu są określane mianem nowych narkotyków. Od kilku lat można zaobserwować „modę” na sięganie po tego rodzaju używki. Zalicza się do nich szeroka gama produktów o działaniu pobudzającym, halucynogennym oraz poprawiającym nastrój.

Należy mieć świadomość, że skład dopalaczy zazwyczaj nie jest do końca znany, gdyż w ten sposób łatwiej ominąć zakazy antynarkotykowe. Niebezpieczeństwo tego rodzaju substancji polega na tym, że są one wytwarzane na bazie zupełnie nieznanych i nieprzebadanych związków o toksycznym oddziaływaniu na organizm. Na ich opakowaniach bardzo często można znaleźć informację, że nie nadają się do spożycia. Systematycznie zażywane mogą wywoływać takie same objawy jak w przypadku uzależnienia od narkotyków. Dopalacze można nabyć nie tylko w postaci tabletek czy skrętów. Funkcjonują na rynku również w formie suszu, soli mineralnych, proszku w torebkach oraz znaczków do lizania.

Podsumowanie

Narkomania stanowi poważny problem społeczny, z którym może zetknąć się każdy z nas. Zjawisko zażywania środków odurzających niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne i środowiskowe. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jak rozpoznać uzależnienie od narkotyków. Bardzo często zdarza się, że jego objawy są niespecyficzne, uniemożliwiając w ten sposób ustalenie, czy mamy do czynienia z nałogiem. Pamiętaj jednak, że im wcześniej rozpoznasz narkomanię, tym większe są szanse na wyjście z choroby.