Jak pomóc alkoholikowi? Gdzie szukać pomocy?

Statystyki pokazują, że mężczyźni bardzo często rozstają się z partnerkami, które piją. Tymczasem kobiety znacznie częściej trwają przy pijących mężach, mocno wierząc, że uda im się zmusić ich do leczenia oraz całkowitego odstawienia alkoholu. Co może zrobić kobieta, która ma męża alkoholika, jak z nim postępować oraz gdzie szukać pomocy? Na te i inne pytania postaramy się udzielić odpowiedzi w poniższym artykule.

Mąż alkoholik a współuzależnienie

Na początku zacznijmy od wyjaśnienia, na czym dokładnie polega problem współuzależnienia. Jak się okazuje, definicji tego zjawiska jest bardzo wiele, ale zgodnie z najprostszą, to nic innego jak towarzyszenie alkoholikowi w uzależnieniu. Według amerykańskiego specjalisty Earnie Larsena współuzależnienie obejmuje wady charakterologiczne lub wyuczone destrukcyjne zachowania, które prowadzą do upośledzenia zdolności inicjowania oraz przeżywania związków opierających się na miłości. Zjawisko to polega na długookresowej formie uczestnictwa w niszczącej, niekorzystnie oddziałującej na drugą osobę sytuacji życiowej.

Aby w ogóle mogło dojść do współuzależnienia, mąż alkoholik musi wprowadzać w związek destrukcję. Mechanizm w każdym przypadku jest bardzo podobny – osoba uzależniona niszczy relację, natomiast druga dostosowuje się do takiego stanu rzeczy. Z danych przedstawionych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) wyraźnie wynika, że w naszym kraju mamy ok. ośmiuset tysięcy osób uzależnionych od alkoholu. Wśród nich znajdują się alkoholicy pijący szkodliwie, którzy bardzo często żyją w rodzinach wielopokoleniowych. Badania dowodzą również, że zdecydowana większość osób współuzależnionych to kobiety. Panie znajdujące się w takiej sytuacji bardzo często nie wiedzą, jak zmusić męża alkoholika do leczenia, a także gdzie szukać specjalistycznej pomocy. Co więcej, z tego typu problemami nie radzą sobie w szczególności mieszkanki małych miejscowości, w których dodatkowo działa wstyd. W mniejszych miasteczkach i wsiach brakuje ponadto profesjonalnych poradni i placówek odwykowych.

W jaki sposób rozpoznać współuzależnienie?

Zanim przejdziemy do poszukania odpowiedzi na pytanie, jak pomóc mężowi alkoholikowi, warto bliżej skupić się na objawach współuzależnienia. Trzeba wiedzieć, że kobiety towarzyszące mężczyznom w nałogu są na ogół dobrymi i życzliwymi ludźmi, wrażliwymi na cierpienie oraz krzywdę innych. Niestety mężowie alkoholicy potrafią to bezlitośnie wykorzystać. Z biegiem czasu nie tylko oczekują, ale wręcz żądają od swoich żon pomocy. Tymi z kolei kieruje naturalny instynkt, nakazujący pomaganie cierpiącemu. Osoby, które wpadły w pułapkę współuzależnienia, zwykle charakteryzują się specyficznymi zachowaniami, spośród których można wymienić przede wszystkim:

• nadopiekuńczość, wyrażającą się głównie w nieświadomym stwarzaniu warunków do dalszego nadużywania alkoholu, wyręczanie męża alkoholika w codziennych obowiązkach, opiekowaniu się dziećmi, usprawiedliwianie nieobecności w pracy; bardzo często też zdarza się, że kobiety tkwiące w takich związkach decydują się na podjęcie dodatkowej pracy, ponieważ ich współmałżonkowie tracą sporą część domowego budżetu na swój nałóg,
• poddanie się rytmowi nałogu picia, który przejawia się, chociażby zmianą godzin posiłków, rezygnacją z planów odwiedzenia rodziny, czy wprowadzeniem nakazu zachowywania ciszy przez dzieci, ponieważ tatuś śpi,
• zaprzeczanie faktom, w szczególności temu, że małżonek jest osobą uzależnioną, która nie chce się leczyć, domownicy w takich rodzinach bardzo często w ogólnie nie podejmują tematu uzależnienia, w myśl zasady „rodzinnych brudów nie pierze się na zewnątrz”,
• godzenie się na przemoc fizyczną i psychiczną, któremu towarzyszy poczucie niższej wartości oraz nieustannego obwiniania się o zaistniałą sytuację, zrezygnowanie z prawa do własnego szczęścia, rozwijania własnej kariery itp.,
• nadmierne kontrolowanie męża alkoholika, przejawiające się przede wszystkim w obsesyjnym przeglądaniu telefonu komórkowego, komputera, notatek, podsłuchiwaniu rozmów, śledzeniu, przyprowadzaniu partnera z imprez, a także wciąganie dzieci we wszystkie te zachowania.

Jak mąż alkoholik może manipulować żoną?

Kobiety, które żyją pod jednym dachem z mężem alkoholikiem z całą pewnością doskonale wiedzą, że takie osoby są niezwykle sprytne i są w stanie przechytrzyć każdego. Dlaczego tak się dzieje? Jest to spowodowane przede wszystkim mechanizmem uzależnienia, który wraz z biegiem czasu zaczyna się przeradzać w niebezpieczną chorobę alkoholową, z której powodu osoba uzależniona jest w stanie zrobić wszystko, aby tylko zdobyć alkohol i się go napić. Jak dokładnie alkoholik manipuluje żoną? W tym celu wykorzystuje tzw. pijane myślenie, związane z iluzją i zaprzeczaniem faktów. Co więcej, udowodniono, że im mężczyzna ma wyższy iloraz inteligencji, tym jest mu łatwiej manipulować osobami z najbliższego otoczenia, gdyż jego tezy są trudniejsze do obalenia.

Z manipulacją jest ściśle związany szantaż emocjonalny. Osoby uzależnione, aby zapewnić sobie dalszy komfort spożywania alkoholu, często uciekają się do bezpardonowych kłamstw, szantażowania, wzbudzania współczucia, a niekiedy nawet grożenia, że zrobią sobie krzywdę. To zwykła manipulacja, której w żaden sposób nie należy ulegać. Oczywiście mężowi alkoholikowi należy zapewnić bezpieczeństwo, ale nie można ulegać wszystkim jego prośbom, ponieważ ich spełnianie zwykle prowadzi do jeszcze większych problemów z alkoholem.

Jak walczyć z uzależnieniem i co robić, gdy mąż pije?

Zdaniem psychoterapeutów w przypadku osób współuzależnionych najważniejsza jest zmiana myślenia oraz przekonań. Chodzi przede wszystkim o to, aby przestać nieustannie koncentrować się na mężu alkoholiku, który nie chce się leczyć, a skupić swoją uwagę na sobie oraz dzieciach. Oczywiście tu można napotkać szereg przeszkód, które wynikają w głównej mierze z fałszywych, stereotypowych przekonań takich jak, chociażby „dzieci muszą mieć przecież ojca”, „miłość to poświęcenie i opiekowanie się drugą osobą”, „lepszy taki partner niż żaden” itp.

Jeśli nie wiesz, co robić, aby oderwać się od ciągłego zastanawiania się, jak żyć z mężem alkoholikiem, czy jak zmusić go do leczenia, możesz skorzystać z pomocy oferowanej przez ośrodki dla współuzależnionych. Na spotkaniach ze specjalistą często można usłyszeć, że każdy jest odpowiedzialny za siebie, że nie jesteśmy w stanie rozwiązać problemów innej osoby, jeśli ona sobie tego nie życzy, a także, że zamartwianie się sprawami męża nie spowoduje, że przestanie zaglądać do kieliszka. Jeśli nie wiesz, jak postępować z mężem alkoholikiem, ale zależy Ci, aby naprawdę mu pomóc, pamiętaj, aby:

• nie obwiniać go za swoje życie,
• nie kontrolować,
• nie usprawiedliwiać i nie tłumaczyć przed przełożonym,
• nie mówić dzieciom, że tata jest chory, ale, że jest pijany,
• nie pomagać, tylko pozwolić mu ponosić konsekwencje za własne czyny i zachowania,
• kochać twardą miłością.

Pomoc dla alkoholika

Jest to pytanie, z którym bardzo często spotykają się terapeuci, do których przychodzą żony mężów uzależnionych od alkoholu. Trzeba jednak wiedzieć, że odpowiedź na nie jest łatwa, a to wynika z faktu, że możliwości bezpośredniego oddziaływania na drugą osobę są bardzo nieduże. Co w związku z tym można  zrobić, aby pomóc mężowi alkoholikowi? Zdaniem psychoterapeutów na innych można skutecznie wpłynąć w sposób pośredni, a więc poprzez zmianę własnej postaw względem nich. Taka zmiana niejednokrotnie wymusza zmianę w zachowaniach osoby uzależnionej, zwłaszcza w sytuacji, gdy istnieją silne powiązania, np. rodzinne, finansowe, emocjonalne itp. Szanse na powodzenie takiej akcji są tym większe, im więcej członków zdecyduje się wziąć udział w takim przedsięwzięciu, w ten sposób zachęcając chorego do odwiedzenia ośrodka dla uzależnionych, a następnie podjęcia specjalistycznego leczenia oraz trwania w trzeźwości.

Nie wiedząc, jak zmusić męża alkoholika do leczenia i w jaki sposób wpłynąć na jego zachowanie, warto mieć na uwadze kilka praktycznych wskazówek. Oto one:

• nie można zapominać, że choroba alkoholowa jest przewlekłym schorzeniem, które nieleczone może prowadzić do zgonu,
• nie należy traktować alkoholizmu jako hańby dla całej rodziny,
• używanie szantażu w formie „gdybyś naprawdę mnie kochał, przestałbyś pić…” tak naprawdę niczego nie zmieni, a jedynie potęguje poczucie winy,
• chowanie i wylewanie alkoholu zmusza nałogowca do podjęcia bardziej desperackich prób zdobycia go i wypicia,
• nie powinno się przyjmować od partnera żadnych obietnic, gdyż jest to tylko opóźnianie cierpień,
• nie należy traktować alkoholika jak dziecka, ale jak dorosłą osobę, w pełni odpowiedzialną za swoje własne czyny,
• wypowiadanie gróźb, których nie jesteśmy w stanie spełnić, tak naprawdę pozwala osobie uzależnionej sądzić, że nasze słowa nie są wypowiadane na poważnie.

Gdzie szukać pomocy?

W sytuacji, gdy żona żyjąca u boku męża alkoholika, nie jest w stanie sama podjąć konkretnych działań, wówczas powinna poszukać pomocy w specjalistycznym ośrodku terapii uzależnień lub poradni odwykowej. Obecnie takie placówki funkcjonują zarówno w większych, jak i mniejszych miastach Polski. Większość z nich ma własne strony internetowe, za których pośrednictwem także można szukać pomocy. Już samo przebywanie w grupie kobiet zmagających się z podobnymi problemami powinno dać siłę i zmotywować do działania, a także pomóc w znalezieniu metod, które pozwolą na uporanie się z trudną sytuacją życiową.

Podsumowanie

Na zakończenie warto dodać, że szukanie pomocy to jedna z najlepszych rzeczy, jaką w ogóle można zrobić dla męża alkoholika. Natomiast niepodejmowanie żadnych działań to najgorsze z możliwych rozwiązań. Trzeba mieć świadomość, że choroba alkoholowa jest podstępnym i niezwykle trudnym do pokonania przeciwnikiem. Dotyczy on nie tylko samego uzależnionego, ale także członków jego najbliższej rodziny. Dlatego podejmując walkę z alkoholizmem partnera, tak naprawdę podejmujemy walkę o samych siebie i szczęście własnych dzieci, a więc o wspólną przyszłość.