Kij i marchewka – to zasada znana od lat i stosowana w wielu firmach. Motywacja pracowników do działania nie powinna opierać się tylko na systemie upomnień i kar. Nie można też przesadzić z pochwałami.
Dlaczego chwalimy lub ganimy pracowników? Zazwyczaj cel jest jeden – aby pracowali efektywniej. Tylko, czy rzeczywiście oba sposoby działają na ich tak samo? Wszystko zależy od formy, w jakiej zostaną przedstawione.
Nie tylko pieniądze się liczą…
Pracowników do działania motywują nie tylko pieniądze i inne materialne przywileje. Atrakcyjne jest także docenienie ich potencjału, a także ich zachowań i preferencji. Ułatwia to poznanie potrzeb pracowników, wartości, poglądów – każdy ma inne priorytety w życiu.
Pochwalenie pracownika za jego pomysły, pożądane lub zmienione zachowanie, osiąganie postawionych celów i to jeszcze przy innych powoduje u niego zwiększenie motywacji. Wówczas wszyscy dowiadują się o jego sukcesie, co może także spowodować, że pozostała część załogi będzie chciała również odnieść podobny sukces.
Za pochwałą idzie pozytywna energia – w przeciwieństwie do sytuacji, w których pojawia się presja, strach, upomnienie i kara. Jest to szczególnie ważne w momencie, gdy pracodawcy lub przełożonemu zależy na tym, aby stworzyć dobry zespół. Komunikaty o pozytywnym wydźwięku wzbudzają znacznie większą motywację do realizacji służbowych zadań. Ich moc zwiększa się w momencie, gdy przekazują je osobiście szefowie.
Rzeczowa uwaga
Ganienie pracowników nierzadko wywołuje u pracowników obawy, lęk, czują się zastraszani. Wykonują służbowe zadania z przymusu, bez zaangażowania, po to, aby uniknąć kary. Zwracanie uwagi pracownikowi powinno odbywać się na osobności (co nie zawsze jest praktykowane i wówczas powoduje, że czuje się on upokorzony na forum publicznym). Przedstawienie mu uwag, danie mu możliwości do wytłumaczenia się, jasne wskazanie mu, co musi poprawić, bez krzyku i bury nie musi się wówczas jednoznacznie kojarzyć tylko z naganą, a wraz z nią – ze spadkiem motywacji.
Zarówno z chwaleniem, jak i ganieniem nie można przesadzać. Pierwsze w nadmiernej ilości może powodować, że pracownicy poczują się zbyt pewni siebie i będą przekonani, że jakkolwiek wykonają obowiązki, i tak czeka na nich nagroda. Z kolei zniechęcani pracownicy stracą wiarę w to, że potrafią coś dobrze zrobić i zasługują na wyróżnienie.
