Według danych statystycznych prawie 4 miliony dorosłych Polaków pije w sposób ryzykowny bądź szkodliwy dla zdrowia. Uzależnienie od alkoholu, czyli inaczej zespół zależności alkoholowej to choroba, która dotyczy nie tylko dotkniętej nią osoby, lecz całej rodziny. W tym drugim przypadku mówimy o współuzależnieniu. Jak rozpoznać ZZA oraz jak sobie z nim radzić? Sprawdź!
Spis treści
Czym jest zespół zależności alkoholowej (ZZA)?
Uzależnienie od alkoholu określane jest w literaturze medycznej również jako zespół zależności alkoholowej. Choroba ta zaklasyfikowana została do grupy zaburzeń psychicznych, a jej leczeniem zajmują się przede wszystkim lekarze psychiatrzy oraz specjaliści terapii uzależnień. ZZA przejawia się pod postacią nieprawidłowości somatycznych, czyli związanych z pracą konkretnych narządów, a także zmian w zachowaniu oraz postrzeganiu rzeczywistości. Głównym objawem choroby jest tzw. głód alkoholowy, czyli pojawiająca się przy próbach abstynencji bardzo silna potrzeba picia alkoholu, nad którą uzależniony nie jest w stanie zapanować.
Jak rozwija się zespół zależności alkoholowej?
Zaburzenia związane z nadużywaniem alkoholu opisano po raz pierwszy już w XIX wieku. Od tamtego czasu poznano dokładnie psychologiczne mechanizmy uzależnień, a sposób postrzegania zespołu zależności alkoholowej znacznie ewoluował. Dzisiaj do opisywania ZZA wykorzystuje się koncepcję zaproponowaną przez profesora Jellinka, według której w przebiegu choroby można wyodrębnić 4 fazy:
- Stadium przedalkoholowe – na tym etapie człowiek potrafi kontrolować picie, jednak już wtedy zaczyna traktować je jako sposób radzenia sobie ze stresem i przykrymi emocjami.
- Stadium ostrzegawcze – kiedy to zwiększa się tolerancja na alkohol, zaczyna się sięganie po napoje wysokoprocentowe w samotności, w ukryciu przed otoczeniem.
- Stadium krytyczne – w tej fazie choroby pojawiają się cechy głodu alkoholowego, uzależniony traci kontrolę nad ilością wypijanego alkoholu, zaczyna zaniedbywać rodzinę czy pracę.
- Stadium końcowe – gdy alkoholik wpada w tzw. ciągi picia, czyli okresy, kiedy w ogóle nie trzeźwieje. Na tym etapie bardzo często pojawiają się zaburzenia lękowe mogące przerodzić się w psychozę alkoholową.
Kto jest szczególnie narażony na wystąpienie ZZA?
Tak naprawdę zespół zależności alkoholowej może dotknąć każdej osoby. Nadużywanie alkoholu nie jest jeszcze równoznaczne z uzależnieniem od niego. Różnica polega na tym, że w pierwszym przypadku osoba pijąca może w każdej chwili zmniejszyć wypijane ilości lub całkowicie zaprzestać picia. Uzależnienie charakteryzuje się niekontrolowanym spożywaniem substancji psychoaktywnej pomimo jej negatywnego oddziaływania na organizm.
Na czym polega leczenie zespołu zależności alkoholowej?
Najczęściej obejmuje ono detoks oraz psychoterapię. W niektórych przypadkach proponuje się farmakoterapię, jednak jest to jedynie metoda pomocnicza. Podstawą w leczeniu ZZA jest psychoterapia. Ponieważ każdy człowiek jest inny, inaczej może wyglądać również leczenie. Niektórzy pacjenci korzystają z terapii indywidualnej, inni wolą spotkania w grupie, jeszcze inni łączą obie formy.
Zespół zależności alkoholowej to przewlekła choroba, która ma tendencję do nawrotów. Wymaga specjalistycznego leczenia w ośrodku terapii uzależnień. Wyjście z nałogu bez profesjonalnego wsparcia jest trudne, a w wielu przypadkach wręcz niemożliwe.
Gdzie można szukać pomocy?
Osoby z ZZA, a także ich bliscy mogą zwrócić się do specjalistycznego ośrodka leczenia uzależnień. Dobre kliniki oferują także terapię współuzależnień, czyli pomoc psychologiczną skierowaną do rodzin osób dotkniętych zespołem zależności alkoholowej. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat psychologii oraz terapii uzależnień? Sprawdź pozostałe artykuły na portalu Zdrowie i Życie